Współczynnik CRI, czyli Colour Rendering Index jest jednym z najważniejszych parametrów oświetlenia. Służy on do określenia tego, jak dobrze postrzegane są kolory przedmiotów, na które pada światło. Współczynnik oddawania barw wyrażony jest w skali od 0 do 100, z czego najniższa wartość przypisana jest dla światła monochromatycznego, a najwyższa dla światła białego.
Spis treści
- 1 Jak odczytywać wskaźnik CRI?
- 2 Współczynnik oddawania barw RA (CRI), jaki ma wpływ na samopoczucie i wzrok?
- 3 Współczynnik oddawania barw CRI w miejscu pracy, a wytyczne Unii Europejskiej
- 4 Współczynnik RA – gdzie ma największe znaczenie?
- 5 Wskaźnik oddawania barw RA – jaki wybrać do domu?
- 6 Współczynnik oddawania barw LED czy może być wysoki?
- 7 Współczynnik oddawania barw a temperatura barwowa
- 8 Współczynnik oddawania barw CRI jako jeden z ważniejszych parametrów oświetlenia
Jak odczytywać wskaźnik CRI?
Współczynnik oddawania określany jest w skali RA, ale co oferują w praktyce wyżej wymienione liczby? Im współczynnik CRI jest wyższy, tym barwy są odwzorowywane wierniej. A to z kolei sprawia, że dany przedmiot wygląda bardziej naturalnie. Najwyższy wskaźnik oddawania barw oznacza, że oglądany produkt widziany jest w taki sposób, jakby był oświetlony światłem słonecznym.
Współczynnik oddawania barw RA (CRI), jaki ma wpływ na samopoczucie i wzrok?
Czy nasze zdrowie i samopoczucie jest uzależnione w jakimś stopniu od współczynnika odwzorowania barw? Jak się okazuje, tak i to nawet całkiem spore. Im niższy jest współczynnik RA, tym gorzej możemy się czuć. Wartość poniżej 80 CRI RA wywoływać może nie tylko zły nastrój, ale również przyczyniać się do szybszego męczenia się wzroku. Niskie wartości współczynnika sprawiają, że otoczenie oraz obserwowane przedmioty są ciemniejsze, a to ma bezpośredni wpływ na psychikę człowieka.
Współczynnik oddawania barw CRI w miejscu pracy, a wytyczne Unii Europejskiej
Jednym z miejsc, w którym stosuje się najwyższe wskaźniki CRI, są bez obiekty pracy. Lepsze odwzorowanie barw, jest równe m.in. z mniejszym obciążeniem dla oczu, co pozytywnie wpłynie nie tylko na dobre samopoczucie i zdrowie pracowników, ale także na precyzję i wydajność pracy. Bezpieczeństwo w tym wypadku jest na tyle istotne, że do akcji wkroczyła Unia Europejska. Ustanowione zostały wytyczne, które mówią o tym, że w miejscu pracy minimalny współczynnik oddawania barw wynosić ma przynajmniej 80 Ra.
Współczynnik RA – gdzie ma największe znaczenie?
Wiesz już, co to jest RA. Tak samo, jak wiesz, że w miejscu pracy zgodnie z przepisami wskaźnik nie powinien być niższy nić 80. Nadszedł czas więc na to, aby odnieść się do innych przypadków. Jaki wskaźnik oddawania barw RA powinien być w innych pomieszczeniach? Wszystko zależy od tego, o jakim konkretnie wnętrzu mówimy. Na przykład dzieła sztuki najlepiej jest według specjalistów oświetlać światłem, które charakteryzuje się wskaźnikiem na poziomie 95. Parametr ten powinien być również wysoki w miejscach, w których konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności, czyli np. chodniki i ulice. Jednak to nie wszystko. Wysoki wskaźnik oddawania barw ma także znaczenie w sklepach, butikach i galeriach handlowych. Dzięki temu wspomniane miejsca będą wydawały się dla potencjalnych kupujących przyjemniejsze, a asortyment będzie wyglądał bardziej naturalnie.
Wskaźnik oddawania barw RA – jaki wybrać do domu?
Są miejsca, w których wymagania dotyczące wysokości wskaźnika CRI nie są tak rygorystyczne, jak w przypadku pracy biurowej, gdzie podstawą jest zadbanie o bezpieczeństwo pracowników. A konkretniej rzecz ujmując o ich zmysł wzroku. Wyjątkiem może być np. oświetlenie stosowane przy pracach przemysłowych. Dlaczego? Między innymi dlatego, że rozróżnianie barw w takich przypadkach nie jest istotną kwestią. Jaki wskaźnik oddawania barw będzie najlepszy w domu lub mieszkaniu? Przyjmuje się, że wystarczy CRI na poziomie 80, czyli tak jak w przypadku biur, sal szkolnych i sal wykładowych. Wyjątek może jednak stanowić jedno pomieszczenie i mowa oczywiście o domowej łazience. W tym wypadku im bardziej realistyczne odwzorowanie kolorów, tym lepiej. Zwłaszcza będzie to zaletą podczas codziennej pielęgnacji oraz nakładania makijażu.
Współczynnik oddawania barw LED czy może być wysoki?
Bez wątpienia jedną z najpopularniejszych technologii, jeśli chodzi o oświetlenie, jest LED. Czy w takim razie dostępne jest tego rodzaju oświetlenie o współczynniku CRI wynoszącym 80 lub więcej? Jak najbardziej. Dlatego wybierając rodzaj oświetlenia, zwróć uwagę na ten parametr. Wartość poniżej 80 sprawi, że kolory będą mniej ciekawe i przykuwające wzrok. Dlatego na rynku dostępna jest cała masa żarówek, których współczynnik oddawania barw LED wynosi nawet więcej niż 80. Kolory w takim świetle będą znacznie lepiej odwzorowane, co sprawi, że przedmioty, na które pada światło, będą miały barwę zbliżoną do tej, która widoczna byłaby w promieniach słońca.
Współczynnik oddawania barw a temperatura barwowa
W kontekście współczynnika barw warto wspomnieć też o temperaturze barwowej. Wbrew częstym pomyłkom wcale nie jest to, to samo. Temperatura barwowa odpowiedzialna jest za kolor emitowanego światła. Parametr ten wyrażany jest w stopniach Kelvina (K), a skala rozciąga się od 1000 do 12000. Wyższy współczynnik oznacza bielsze światło. Jaka temperatura będzie najlepsza? Wszystko zależy od tego, o jakim pomieszczeniu myślisz. Barwa światła od 2200 do 3500 K będzie idealna dla pomieszczeń, w których się relaksujesz. Z kolei od 3500 do 4500 K sprawdzi się doskonale w kuchni. W tym przedziale powinno znaleźć się również oświetlenie wybierane do biura. Z kolei w sklepie parametr ten może być wyższy i sięgać 5000 K.
Współczynnik oddawania barw CRI jako jeden z ważniejszych parametrów oświetlenia
Chęć uniknięcia problemów ze zmęczonym wzrokiem oraz tych związanych z samopoczuciem ma duży związek ze współczynnikiem CRI. Wybór światła o niskiej wartości sprawia też, że kolory przedmiotów znajdujących się w otoczeniu będą mdłe. Rozwiązanie tego problemu jest bardzo proste. Wystarczy wybierać oświetlenie, którego współczynnik oddawania barw będzie co najmniej na poziomie 80 Ra. Dzięki takiemu rozwiązaniu Twój organizm będzie mniej wyczerpany, a to przyczyni się do efektywniejszego i wydajniejszego wykonywania obowiązków. Będzie to też pozytywnie wpływało na okres regeneracji po ciężkiej pracy, kiedy będziesz chciał odprężyć się w domu. Wybieraj więc oświetlenie, którego współczynnik CRI wynosi co najmniej 80. Zwracaj też uwagę strumień świetlny i temperaturę barwową. Te trzy najważniejsze wskaźniki pozwolą na dobranie oświetlenia idealnego do danego wnętrza.